Dyskryminacja ze względu na płeć odnosi się do nierównego traktowania osób na podstawie ich płci, które nie ma uzasadnienia w obiektywnych kryteriach ani w kwalifikacjach. Tego rodzaju dyskryminacja może przejawiać się w różnych formach, takich jak nierówne wynagrodzenie, brak możliwości awansu czy wykluczanie z pewnych ról lub obowiązków, i dotyka zarówno kobiet, jak i mężczyzn.
Kobiety stosunkowo częściej spotykają się z barierami w dostępie do wysokich stanowisk (tzw. szklany sufit), co ogranicza ich możliwości kariery i rozwoju zawodowego. Praktyki takie jak różnice w wynagrodzeniach, brak równych szans na awans oraz stereotypy płciowe w miejscu pracy przyczyniają się do utrzymania tych nierówności.
Co ważne, dyskryminacja płciowa nie ogranicza się tylko do sytuacji, w których jedna płeć jest traktowana gorzej niż druga. Może również występować wewnątrz danej płci, gdzie na przykład kobiety dyskryminują inne kobiety, a mężczyźni – innych mężczyzn.
Takie zachowania mogą wynikać z głęboko zakorzenionych stereotypów płciowych i uprzedzeń, które prowadzą do tworzenia niekorzystnych warunków pracy i życia dla osób, które nie spełniają określonych norm lub oczekiwań związanych z ich płcią. W konsekwencji, dyskryminacja płciowa przyczynia się do utrzymywania nierówności i barier w dostępie do równości szans oraz sprawiedliwości w zespole lub grupie.
STATYSTYKI – seksizm dotyczący kobiet w miejscu zatrudnienia
Jak wynika z raportu firmy rekrutacyjnej Hays „Kobiety na rynku pracy 2024”, pomimo rosnących aspiracji, kobiety wciąż rzadziej ubiegają się o najwyższe stanowiska zarządcze w organizacjach. Mężczyźni zarządzają firmami w 78% przypadków, podczas gdy kobiety tylko w 20%. Zapytane o rolę, którą musiałyby objąć, aby uznać się za zawodowo sukcesywne, kobiety najczęściej wskazują na poziom menedżerski (32%) lub dyrektorski (26%).
Z danych statystycznych zaprezentowanych w WIG140 z 2021r. wynika, że udział kobiet w zarządach wynosi jedynie lekko ponad 12% w polskich firmach.
W kwestii dyskryminacji ze względu na płeć, 54% respondentek doświadcza stereotypów w decyzjach o zatrudnieniu lub awansie, 53% zauważa faworyzowanie mężczyzn, a 47% odczuwa brak zaufania do kwalifikacji, jakie posiadają. Co ciekawe, 78% mężczyzn wskazuje faworyzowanie osób płci przeciwnej jako przeszkodę w ich karierze, a na drugim miejscu wymieniają konieczność zapewnienia parytetów w firmie.
Respondenci na pytanie, czy napotkali przeszkody w karierze wynikające z płci, 53% kobiet potwierdziło doświadczanie takich problemów, natomiast 75% mężczyzn stwierdziło, że nie spotkali się z tym problemem.
NIE MA TU MIEJSCA NA SEKSIZM! Możliwe rozwiązania problemu dyskryminacji płciowej
Rozwiązanie problemów seksizmu w miejscu zatrudnienia wymaga wszechstronnego podejścia, które obejmuje zarówno polityki firmy, jak i kulturę organizacyjną.
Jedną z najpowszechniejszych form walki są regularne szkolenia z zakresu różnorodności i równości dla wszystkich pracowników, szczególnie dla kadry zarządzającej. W tym także warsztaty na temat rozpoznawania i przeciwdziałania uprzedzeniom i mitom w miejscu pracy.
Następnie warto zadbać o jasne i egzekwowalne polityki antydyskryminacyjne oraz mechanizmy zgłaszania incydentów seksizmu. Równościowe procedury rekrutacyjne i awansowe, które minimalizują subiektywne oceny i preferencje, oraz nie są powodowane względami z kategorii płci. Dobrym pomysłem mogą okazać się programy mentoringowe, które łączą kobiety z doświadczonymi liderami, mogącymi udzielić im wsparcia i wskazówek w rozwoju kariery.
Kluczowe może okazać się także promowanie równych szans poprzez zapewnienie, że procesy rekrutacji i awansów są przejrzyste i oparte na jasnych kryteriach. Regularne audyty wynagrodzeń, aby upewnić się, że płace są równe dla wszystkich na tych samych stanowiskach, niezależnie od płci.
Kobiety aktywnie dążą do zwiększenia swojej reprezentacji na stanowiskach kierowniczych poprzez aktywne wspieranie ich rozwoju zawodowego. Poprzez tworzenie i utrzymywanie kultury organizacyjnej, która szanuje i ceni różnorodność, kobiety poczują się równie ważne w stosunku do innych pracowników oraz zyskają motywację do starania się o wyższe stanowiska. Warto zachęcić pracodawców do otwartego dialogu na temat różnorodności i inkluzywności oraz aktywnie reagować na wszelkie przejawy dyskryminacji.
Co robi AKCJA ADAPTACJA w tej dziedzinie?
Akcja Adaptacja ma na celu wyeliminowanie wszelkich form dyskryminacji wobec kobiet w firmie i nierówności w awansowaniu i zajmowaniu wysokich stanowisk. Poprzez kampanię informacyjną Firma Przyjazna, chcemy skutecznie zwiększyć świadomość kobiet na temat ich praw, podnieść świadomość społeczną na temat dyskryminacji kobiet oraz przeciwdziałać nieumieszczaniu ich na wysokich stanowiskach. Kampania jest w stanie zaproponować możliwe rozwiązania przyczyn nierówności w awansach i zatrudnieniu kobiet w firmie, oraz podać ich przyczyny, a także udzielić potrzebnych informacji kobietom, które pragną objąć stanowiska dyrektorskie.
Firma Przyjazna oferuje również szkolenia, audyty oraz webinary dla firm, które potrzebują wsparcia w przeciwdziałaniu dyskryminacji ze względu na płeć, w tym podkreślając dyskryminacje kobiet. Dzięki naszemu programowi szkoleń każda zgłoszona firma zostanie zapoznana z aktualnymi danymi dotyczącymi piętnujących zachowań w stosunku do awansowania kobiet oraz seksizmu podczas ich zatrudnienia. Ponadto, firmy otrzymają cenne i skuteczne porady dotyczące radzenia sobie z piętnowaniem kobiet oraz zyskają podstawy do wyeliminowania godzących postaw wobec pracowników tej samej bądź innej płci.
Źródła statystyk:
raport Kobiety na rynku pracy 2024, Hays Polska (2024)